EDIN RADUŠIĆ! Knjiga antiturskih narativa o Bosni u britanskom javnom diskursu

Knjiga “Antiturski narativi o Bosni u britanskom javnom diskursu i njihove političke posljedice 1875-1878.” autora prof. dr. Edina Radušića, predstavljena je danas na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Sarajevu.

Radušić je u knjizi najviše pratio britansku štampu, stepenovano analizirao njen sadržaj te je stoga, kako su kazali promotori profesori Adnan Jahić, Amila Kasumović, Husnija Kaberović i Amir Duranović, tema knjige intrigantnog naslova danas i više nego aktualna.

– Analiza diskursa iz tog vremena je dosta bliska onome što mi danas možemo osjetiti, naročito ukoliko se govori o odnosu prema muslimanima u Evropi, njihovoj poziciji i mjestu. Vidimo da to što danas živimo kao diskurs nije ništa novo nego da to traje više od jednog stoljeća. To ima svoje duboke korijene u politikama velikih sila – kazao je Duranović.

Radušić se bavi Bosnom i Hercegovinom koja je bila na granici Istoka i Zapada, vremenom kada je sudbina naroda u BiH, zapadna percepcija situacije u BiH – odnos stanovništva, hrišćana i muslimana u BiH, zavisila prije svega od sposobnosti osmanske države da dostigne razinu civilizacije.

– Tema pokriva vrijeme koje je početak savremene historije Evrope i savremene historije Bosne i Hercegovine. To je početak kreiranja odnosa kakvi vrijede i danas. To je vrijeme kada je kršćanski zapad počeo dominirati istokom, kada je iskoristio svoju političku moć da kreira narativ o civiliziranim, manje civiliziranim ili neciviliziranim narodima, i da je ulazak u ‘civilizirane narode’ faktički zavisio od njihove procjene, a ne od stvarne vrijednosti civilizacije – kazao je autor knjige Edin Radušić u izjavi za Fenu.

Na koncu je presuđeno, naveo je, da se osmansko carstvo ne može reformirati na toj razini da uđe u red civiliziranih nacija, a pravo propitivanja drugih su imali samo oni koji su imali političku moć na zapadu.

Stoga se u tom vremenu, istakao je Radušić, pojavio neki koncept tzv. humanitarne intervencije koji je bio veoma pozitivan koncept sprečavanja nasilja, ubijanja ljudi, ali istovremeno, niko nije imao pravo da propituje političku akciju velikih sila koje su se veoma ružno odnosile prema ljudima, na primjer, u afričkim kolonijama.

– Propitivan je samo odnos vlasti u onim državama koje nisu pripadale političkim moćnicima odnosno, krugu političke moći na zapadu – rekao je autor.

Istoriografja može ponuditi kvalitetne odgovore ukoliko su istraživanja provedena na kvalitetan način, a Radušić je među bh. historičarima najistaknutiji poznavalac britanske politike iz 19. stoljeća prema jugoistočnoj Evropi.

Knjiga je fundirana na britanskim konzularnim izvorima i britanskoj štampi, a Radušić je prikupljao građu u Foreign Officeu u Londonu.